Genel Maden İşçileri Sendikası’nın Zonguldak’ta yaşayan 1 çalışan, 1 ev hanımı 2 çocuklu toplam dört kişiden oluşan çekirdek ailenin aylık gıda harcaması Mart 2018’de bir önceki aya göre yüzde 0.83 oranında arttı. Mart 2018’de mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 0.83 oranında arttı. Mutfaktaki yıllık artış ürün bazında yüzde14,09 seviyesinde gerçekleşti. aynı dönemde mutfaktaki yıllık enflasyon ise yüzde 8.56 düzeyinde gerçekleşti. Gıda harcamasında meydana gelen aylık yüzde 0.83’lük artış aile bütçesinde bir önceki aya göre yaklaşık 15 TL ek yük getirdi. Buna göre Mart 2018’ de Zonguldak’ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması 1.533,22 TL oldu. Geçtiğimiz yıl Mart 2017 döneminde ise mutfak harcaması aylık bazda 2.34, yıllık baz da 13,86 oranında artmıştı. Aynı dönemde mutfak gideri ise 1.412,25 TL olmuştu. Mart 2018’deki gıda fiyatlarındaki artış oranın bir önceki yıla göre düşük gerçekleşmesi, Mart 2018 döneminde hava koşullarının önceki yıla göre daha sıcak ve mevsim normallerinin üzerinde uygun gerçekleşmesi oldu. Bu da mutfakta özellikle sebze ve meyve ürünlerinde olumlu etki yaptı. Aralık 2017-Mart 2018 3 aylık dönemde mutfaktaki enflasyon artışı yüzde 2.60 dolayında gerçekleşti. Ocak 2018-Aralık 2018 dönemini kapsayan ve 1.603 TL asgari ücret 4 kişilik bir ailenin sadece mutfak giderini karşılar duruma getirilebildi. 1.603,00 TL alan asgari ücretli, gıda harcaması sonrasında konut, eğitim, giyim vb. zorunlu giderleri karşılamak zorunda. Ailelerin gıda harici zorunlu giderleri olan; yakacak, barınma, giyim, ulaşım, eğitim, kültür, sağlık gibi zorunlu giderleri dikkate alındığında içinde bulundukları yaşam koşulları net olarak ortaya çıkıyor. Şubat 2018 gıda harcamasında özellikle, süt, et, bakliyat ürünleri ve yağ ve yağlı ürünler grubundaki artışlar etkili oldu. Gıda harcamasını oluşturan harcama gruplarında Mart 2018’de şu değişimler gözlemlendi.Süt ürünleri grubu; Bu grupta aylık ortalama artış yüzde 2,4 seviyesinde gerçekleşti. Ürün bazında, pastörize süt fiyatı yüzde 4, yoğurt yüzde 2, tam yağlı beyaz peynir yüzde 4, oranında zam gören ürünler oldu. Et ürünleri grubunda ortalama artış 6 civarında oldu. Kırmızı et ürünlerinde, bu grupta et ithalatına rağmen fiyatlarda inişli çıkışlı hareketlilik devam etti. Kırmızı et ürünlerinde grup bazında fiyatlarda yüzde 8 civarında artış oldu. Bu grupta kıyma fiyatları yüzde 8 civarında zamlandı. Kuşbaşı ve diğer ürünlerde de yüzde 6’ya varan aylık artışlar oldu. Kuzu etindeki artış eğrisi yükselerek devam etti. Dar gelirlinin mutfağının başköşesinde olan tavuk etinde de artışlar devam etti. Tavuk eti bir önceki aya göre yüzde 8 oranında zam gören ürün oldu. Balık grubunda bu mevsim balık ürünlerinin az çıkması nedeniyle balık fiyatları yüksek oranlı artışlar devam etti. Mart ayında balıkçı tezgahları boş kaldı. Ve pek çok balıkçı tezgahının da başka ürünlere yöneldiği görüldü. Balık fiyatlarında mart ayında yüzde 30’lara varan artışlar oldu. Yumurta fiyatlarından bir önceki aya göre yüzde 25seviyesinde artış tespit edildi. Sakatat grubunda Mart ayında herhangi bir değişim görülmedi. Bakliyat ve Tahıllar grubu; bu grupta 2018 Mart ayı itibarıyla özellikle bakliyat ürünlerinde yapılan ithalatın dolarda ki yükseliş nedeniyle etkisi hissedildi. Kuru fasulye türleri yüzde 2, nohut yüzde 3, kırmızı mercimek yüzde 5, yeşil mercimek yüzde 2 oranında arttı. Tahıllarda ortalama aylık yüzde 2 civarında artış tespit edildi. Bulgur yüzde 3, makarna yüzde 4, baldo pirinç yüzde 3 oranında arttı. Mart ayında sebze fiyatlarında, hava şartlarının mevsim normallerinin de üzerinde iyi koşullarda geçmesi olumlu yansıdı. Sebze fiyatları aylık bazda ortalama yüze 5 civarında arttı. Geçtiğimiz ayın zam şampiyonu olan salatalık ve domateste artış görülmedi. Taze fasulye yüzde 6, yeşilbiber çeşitleri yüzde 10, patlıcan yüzde 5 oranında zam gören ürün oldu. Kereviz, karnabahar, lahana, pırasa, Ispanak, marul, kuru soğan da ise bir önceki aya göre yüzde 10’lara varan düşüşler oldu. Mart ayında meyve fiyatları mevsim sonu nedeniyle kışlık ürünlerin fiyatlarının nispeten artığı görüldü. Tezgahlarda yerini alan çağla, badem gibi turfanda türü ürünler yüksek fiyatları nedeniyle ve genelde sembolik olarak tezgahlarda yer aldığı için hesaplamalara alınmadı. Bu grupta ortala artış oranı yüzde 7 oldu. Yağlar ve yağlı tohumlar grubu; bu grupta ortalama fiyat artışı yüzde 4 civarında oldu. Tereyağı yüzde 10, Ayçiçek yağı yüzde 2 oranında zam görürken diğer ürünlerde önemli değişim olmadı. Kahvaltılık zeytin ürünlerinde ortalama yüzde 2 oranında fiyat artışı tespit edildi. Şekerli ürünler, çaylar, konserve grubunda bir önceki aya göre ortalama yüzde 2 oranında artış tespit edildi. 2018 Mart ayında ailenin; gıdanın yanı sıra kira, yakacak, giyim, ulaşım, sağlık, eğitim, kültür ve eğlence gibi zorunlu harcamalarını da kapsayan asgari geçim düzeyi, diğer bir deyişle Yoksulluk Sınırı aylık 32,37 TL artış ile 3.934,00 TL oldu. Dört Kişilik Ailenin Mart 2018 Gıda Harcaması Tablosu Aile grubu Mart 2017 (TL) Aralık 2017 OCAK 2018 ŞUBAT2018 MART2018 Yetişkin işçi 396,00 417,82 421,00 423,47 427,00 Yetişkin Kadın 318,07 337,37 340,00 341,83 345,00 15-19 Yaş Grubu Çocuk 406,00 428,00 431,25 433,57 437,16 4-6 Yaş Grubu Çocuk 306,00 319,73 322,15 321,78 324,15 TOPLAM 1.412,00 1.502,00 1.514,40 1.520,65 1.533,22