"Çingenelerin oyunu paramla satın aldım: Sen kimsin lan!" "Çingenelerin oyunu paramla satın aldım: Sen kimsin lan!"

2021 senesinin Aralık ayında İnağzı İlkokul binası yıkıldı oysa asıl yıkılan okulun içinde gizlenmiş tarihi miras elektrik santraliydi...
Tarihi bina son dönemlerde, öncesinde İnağzı İlkokulu ve sineması, sonrasında ise Kilimli Anadolu Lisesi olarak kullanılmıştı.
………….
1900 yıllarının başında Fransızlar tarafından İnağzı’na elektrik santrali inşa edilmiştir. Santral 1938 yılında E.K.İ adına Erzincanlı Kürt Ali bey tarafından satın alınarak 1945 yılına kadar aynı amaçla işletildi. E.K.İ kurumu daha sonra elektrik santralını kaldırarak aynı yapıyı at ahırı olarak kullanmaya başladı.

TTK’dan 49 yıllığına kiralandı...
Sonrasında, İnağzı semtinde kurulan müteşebbis heyeti at ahırı olarak kullanılan binayı, okul binasına dönüştürmek ve semte bir ilkokul amacıyla TTK. kurumundan 49 yıllığına kiralamıştı.
Ek bina...

Müteşebbis heyeti aynı yıl binada tadilat yaparak eğitim öğretim yılının II. yarısında İnağzı İlkokulu'nu diğer semt okullarına giden öğrencilerini toplayarak eğitim öğretime açtı. Sonrasında, Milli Eğitim Müdürlüğü okul binasının yanına 2 katlı ek bina inşa ettirdi. Okul idaresi okul koruma derneği, muhtar ve öğretmenlerimizin gayretleri ile birçok değişiklikler yapıldı.

Okulun TTK. kurumundan tapusu alınarak özel idareye devredildi.
İki katlı olan okul binasına bir kat daha atılarak milli eğitim müdürlüğünün yaptırdığı ek bina ile birleştirildi. Kalorifer tesisatı döşettirilmiş okul binasının dışında bulunan tuvaletler bina içine alındı. Anasınıfı yapılarak hizmete açıldı, eğitim öğretim yılı başında ilköğretim okuluna dönüştürüldü. Aynı yıl okul bahçesi duvar ile çevrilerek bahçe içine Atatürk büstü yaptırıldı.

Okul yeni binasına taşındıktan sonra, 2021 yılının Aralık ayında içinde bir endüstriyel miras barındıran elektrik santrali, etrafına ilave yapılmış beton ve duvarlar ile birlikte yıkılıp silinmiştir.

ALİ FIRAT (Kürt Ali Bey)
Zonguldak'ın en eski kömür işletmecisi, tanınmış ve nüfuslu iş adamı...
Abisi Ferhat Çavuş'la birlikt (1901) geldikleri Zonguldak'a maden ocaklarında maden işçisi olarak işe başladı, daha ilerleyen zamanda madenlerin lojistik ihtiyaçlarını karşılamak üzere kendi işyerini kurmayı başardı. 1930 yılında yabancı sermayeli işletmeler Zonguldak'ı terk edince, Kilimli ve İnağzı'ndaki batmış ocakları eski sahiplerinden satın aldı. Bu ocaklarda çalıştırmak için yüzlerce insana istihdam olurken, Avusturya Eskayif şirketiyle anlaşarak İnağzı Lavuar'ını ve Elektrik santralini inşa etti. Bölgeye işçi pavyonları ve memur evleri yaptırdı. Santral ve lavuar bölgelerine dekovil hattı döşedi, Gemiler için sahile yükleme rampaları yaptı. 6 sene işletmeciliğini yaptığı Kilimli-İnağzı-Bağlık maden tesisleri ve şirketleri devletleştirilince zor günler yaşadı. Kozlu ve Kilimli maden direk ihtiyacı ihalesini aldı, 63 bölgedeki ekmek fırınlarının inşaatları yaptı. Bir dönem Kozlu İhsaniye kömür ocaklarını çalıştırdı. İşlerinin bozulmasından dolayı küçülmek zorunda kaldı... Zonguldak kent tarihinin bir dönemine adını yazdırdı..

KAYNAK: Zonguldak Nostalji

Editör: Haber Merkezi