20.03.2024 tarihinde Maden Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) raporu doğrultusunda Türkiye Taş Kömürü Armutçuk Taş Kömürü İşletme Müessesesi’nin çeşitli nedenlerle üretiminin durmasına ve kapatılmasına yönelik Türkiye Taş Kömürü Kurumu Genel Müdürlüğü’ne resmi yazı yazıldığı kamuoyunda ve basın yayın organlarında yer almıştı. Hemen ardından konu ile ilgili TTK Genel Müdürlüğü üretimin devam ettiğini, Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) ise yanlışlıkla yazıldığı açıklamıştı.
Cumhuriyet Halk Partisi Zonguldak Milletvekili Eylem Ertuğ ERTUĞRUL, bu iddiaları Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan BAYRAKTAR’a yanıtlaması istemiyle sordu.
ERTUĞRUL, açıklamasında,
“20.03.2024 tarihinde, bakanlığınıza bağlı Maden Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) raporu doğrultusunda Türkiye Taş Kömürü Kurumu Armutçuk Taş Kömürü İşletme Müessesesi’nin çeşitli nedenlerle üretiminin durmasına ve kapatılmasına yönelik Türkiye Taş Kömürü Kurumu Genel Müdürlüğü’ne resmi yazı yazıldığı kamuoyunda ve basın yayın organlarında yer almıştır.
Gelen yazıda, “Zonguldak ili dahilinde ve uhdenizde bulunan Sicil:72582 sayılı IV. Grup maden (taşkömürü) işletme ruhsatlı sahada Kurumumuz tarafından madencilik faaliyetlerinde bulunulan Armutçuk Müessesesi’ne ait yeraltı ocağı ile ilgili olarak, havzanın jeolojik yapısı ve gaz içeriği göz önünde bulundurularak hazırlanacak panoların sondaj ile önce 3 boyutlu hale getirilmesi, ekonomik ve işletme güvenliği açısından uygun bulunan rezervlerin geri dönümlü yöntemle çalışacak şekilde planlanması, eski imalatlar arasında kalan bölgeler için gerekli topuk mesafesinin bırakılması, ekonomik olmayan ve işletme güvenliği açısından risk oluşturacak bölgelerde çalışma yapılmaması gerektiği hususları tespit edildiğinden Maden Kanununun 10. Maddesinin 4. Fıkrasında yer alan ‘Beyanlardaki hata ve noksanlıklar, idarenin tespiti ve sorumluların uyarılmasından itibaren iki ay içerisinde düzeltilir. Bu sürede gerekli düzeltmenin yapılmaması halinde 20.000 TL idari para cezası uygulanır ve beyanlardaki hata ve noksanlıklar düzeltilinceye kadar maden üretim faaliyetleri durdurulur.’” İfadeleri yer almıştır.
Hemen ardından, Türkiye Taş Kömürü Kurumu (TTK) Armutçuk Müessesesi tarafından yayınlanan ikinci bir yazı ile üretime devam edileceği, haberlere konu sorunun çözüldüğü, normal çalışma düzeninde faaliyetlere devam edileceği belirtilmiştir. İlgili sendikanın açıklamasında ise yazının ‘yanlışlıkla’ yazıldığına dair ifadeler kullanılmıştır. Ancak yazılan yazıda, ‘üretimin durdurulması’ ‘ekonomik olmayan ve işletme güvenliği açısından risk oluşturacak bölgelerde çalışma yapılmaması gerektiği’ gibi ciddi uyarılar yer almıştır. Haliyle böyle bir yazının yanlışlıkla yazılmış olması açıklaması kamuoyunda tepkiye ve endişeye yol açmıştır.” dedi.
CHP’li ERTUĞRUL, konunun bölge açısında ciddi bir konu olduğunu belirterek 2023 yılı Eylül ayında TTK Armutçuk İşletmesi’nde gerçekleşen göçük olayını da hatırlattı.
“Resmi bir yazı, bakanlığın üst bürokrasisi tarafından onaylanmadan hatta bakanın bilgisi olmadan yazılamayacağı gibi ilgili yere de ulaştırılamaz. Yani “yanlışlıkla yazıldı” açıklaması son derece sorunlu bir açıklama. “Sorun çözüldü” açıklaması da sorunlu bir açıklama. Sorun neydi? Kapatılmaya sebebiyet verecek bir sorun nasıl bu kadar kısa sürede çözüldü? Resmi yazıda “eski imalatlar arasında kalan bölgeler için gerekli topuk mesafesinin bırakılması, ekonomik olmayan ve işletme güvenliği açısından risk oluşturacak bölgelerde çalışma yapılmaması gerektiği hususları tespit edildiğinden” ifadeleri geçiyor. Buradan ocakta işletme güvenliğini tehdit eden bir takım eksikliklerin olduğu anlaşılıyor.
Bu sorunlar tespit edildiyse ve işletme tarafından biliniyorsa neden daha önce çözülmedi? Çözülmek için neden bu yazının gelmesi beklenildi? Belli ki işletme daha önce uyarılmış ancak Armutçuk İşletmesi’nde uyarılar doğrultusunda bir revizeye gidilmemiş. Bu durum bir işletme zafiyetine işaret eder. Geçtiğimiz Eylül ayında bu işletmede bir göçük oldu. Göçük altında kalan madencilerden 1'i hayatını kaybetti, 6 işçi yaralı olarak kurtarıldı. Bu göçükten sonra işletme için düzenlenen 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporu tekrar gündeme geldi. Bu işletmede eksik işçi sayısıyla çalışılmasından kaynaklı göçük riskinin arttığına dair hususların altını çiziyordu bu rapor. Bu kapatılma kararının altında yatan sorun ya da sorunların bu konuyla bir ilgisi var mı? Eylül ayından bu yana işletme faaliyetlerine devam etti. İşletmede yaşanan göçük olayı faaliyetleri durdurmadı.
İşte bunlar bölgemiz için takip edilmesi gereken çok ciddi konular. Yanlış yazılmış ya da sorun çözülmüş açıklamasıyla geçiştirilebilecek bir konu değildir. Bakanlık bugün itibariyle hala bir açıklama yapmadı. Biz asıl ilgili olan bakanlıktan bu konu ile ilgili bir açıklama bekliyoruz. Sorularımızın da cevaplanmasını istiyoruz. Konunun takipçisi olacağız.” şeklinde ifade etti.
Önergesinde, Bakan BAYRAKTAR’ın cevaplaması istemiyle şu sorulara yer verdi :
1) 20.03.2024 tarihinde bakanlığınıza bağlı Maden Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) raporu doğrultusunda Türkiye Taş Kömürü Kurumu Armutçuk Taş Kömürü İşletme Müessesesi’nin zarar ettiği, bu nedenle de üretimin durmasına ve kapatılmasına yönelik Türkiye Taş Kömürü Kurumu Genel Müdürlüğü’ne resmi yazı yazıldığı iddiası doğru mudur?
2) Eğer basında yer alan bu iddialar doğru ise, Türkiye Taş Kömürü Kurumu Armutçuk Müessesesi’nin kapatılma kararına işletmedeki teknik aksaklıklar mı sebebiyet vermiştir?
3) Türkiye Taş Kömürü Kurumu Armutçuk Müessesesi tarafından basında yer alan iddialar sonrası yapılan açıklamada “habere konu sorunun çözüldüğü” belirtmiştir. Bahsi geçen Armutçuk Müessesesi’ndeki sorun ya da sorunlar nedir?
4) Gelen resmi yazıda geçen ifadelere göre işletmede ekonomik olmayan ve işletme güvenliği açısından risk oluşturan bölgelerin bulunduğu anlaşılmaktadır. Kapatma kararına nedene olan durum işletmedeki güvenlik sorunu mudur?
5) İşletmede kapatılma kararına neden olabilecek büyüklükte bir sorun mevcut ise bu sorun ya da sorunlar neden daha önce çözülmemiştir? Gelen resmi yazı üzerine nasıl bu kadar kısa sürede çözülmüştür? TTK Armutçuk İşletmesi’nde bir işletme zafiyeti mi bulunmaktadır?
6) Eğer basında yer alan bu iddialar doğru değilse, Maden Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) raporu neye göre hazırlanmıştır?
7) Eğer basında yer alan iddialar doğru değilse, neden böyle bir yazı gönderilmiştir?
8) Bakanlığınızca konu ile ilgili bir açıklama neden yapılmamıştır? Konu ile ilgili bir açıklama yapılması planlanmakta mıdır?
